چرا برخی افراد ترس از آسانسور دارند؟
ترس از آسانسور یکی از موضوعاتی است که می تواند در زندگی روزمره ما، اختلالات زیادی را ایجاد کند. شاید شما به جای سوار شدن به آسانسور، بالا و پایین رفتن از پله را انتخاب کنید. اما امروزه اکثر مراکز تفریحی، مراکز خرید، ادارات و شرکت ها در ساختمان های بلند واقع شده اند. در این ساختمان ها، همیشه شرایط رفت و آمد از پله برای شما فراهم نیست. اما نگران نباشید. شما تنها کسی نیستید که از سوار شدن به آسانسور می ترسید. من به شما کمک می کنم که ترس از آسانسور خود را به آسانی درمان کنید. ادامه این مطلب را بخوانید.
ترس از آسانسور چه دلایلی دارد؟
دلایل مختلفی می توانند ترس از سوار شدن به آسانسور را برای شما ایجاد کنند. بعضی از این دلایل ممکن است ریشه در کودکی شما داشته باشند. دلایلی هم هستند که ممکن است در طول زندگی شما ایجاد شده باشند.
دلایل ژنتیکی
ژنتیک نقش بسیار مهمی در تعیین بسیاری از خصوصیات اخلاقی و رفتاری ما دارد. پدر و مادری که خودشان از آسانسور می ترسند، احتمالا این ترس را به بچه های خود انتقال می دهند.
دلایل محیطی
اگرچه، ژنتیک نقش بسیار مهمی در ایجاد خلق و خوی ما دارد، اما تاثیر عوامل و رخدادهای محیطی را هم نباید دست کم گرفت. شاید اگر یک بار در آسانسور گیر افتاده باشید و خیلی ترسیده باشید، یا در هوای گرم مدت زمان طولانی در آسانسور حبس شده باشید ، این خود بتواند عاملی برای ترس از آسانسور باشد.
دلایل فردی
وقتی از کسانی که از سوار شدن به آسانسور می ترسند می پرسم که: ” دلیل ترس تان چیست” جواب های مختلفی می گیرم. البته این طور نیست که همیشه، همه افراد از دلیل ترس خود آگاه باشند. گاهی کسانی در پاسخ به سوال من می گویند: ” آن قدر می ترسم که اصلا نمی توانم درست فکر کنم”. کسانی هم هستند که آنقدر ترس دارند که اصلا تجربه سوار شدن به آسانسور را ندارند.
ترس از گیر افتادن در آسانسور
خیلی از افراد از گیر افتادن در آسانسور می ترسند. خب، من هم میترسم. این یک تجربه ترسناک و غیر مطلوب است. اما اگر منصفانه نگاه کنیم، احتمال وقوع این اتفاق در حالت کلی کم است. اگر در چنین شرایطی، گیر افتادید سعی کنید نفس عمیق بکشید، خونسرد باشید و کف آسانسور بنشینید تا افرادی که برای کمک آمده اند، درب آسانسور را باز کنند.
ترس از سقوط آسانسور
احتمال خیلی کمی وجود دارد که یک آسانسور در ساختمان های پر رفت و آمد، ناگهان از کار بیفتد و سقوط کند. اگرچه این اتفاق غیر ممکن نیست، اما احتمال وقوع آن کمتر از آن چیزی است که در فیلم های ترسناک و تخیلی دیده ایم. پس، نگران نباشید.
ترس از حضور افراد دیگر در آسانسور
خیلی از آدم ها، از شلوغ بودن آسانسور می ترسند. خیلی از خانم ها از سوار شدن به آسانسوری که در آن چند آقا حضور دارند، احساس نگرانی یا ناامنی می کنند. همه این ترس ها تا حدی طبیعی است و شما را از خطر حفظ می کند. ولی نباید این ترس آن قدر زیاد شود که شما را از سوار شدن به آسانسور منع کند.
لازم است اضافه کنم که همه ما به کودکان خود یاد می دهیم، به تنهایی سوار آسانسوری که چند نفر غریبه حضور دارند، نشوند. اگرچه در سنین کودکی، این راهکار برای امنیت کودکمان، بسیار مناسب است ولی مراقب باشید وسواس و نگرانی بیش از حد در این مورد، می تواند در بزرگسالی، کودک را دچار ترس از آسانسور کند.
ترس از تنها ماندن در آسانسور
شاید عجیب باشد اما بعضی افراد هم هستند که از تنها ماندن در آسانسور می ترسند. آن ها همیشه فکر می کنند که “اگه تو آسانسور تنها بمونم و آسانسور خراب بشه، چیکار کنم؟” در چنین مواقعی، نفس عمیق بکشید. زنگ آسانسور را فشار دهید. با شماره تماس پشتیبانی آسانسور تماس بگیرید.
دلایل جانبی
ترس ازسوار شدن به آسانسور می تواند ناشی از ترس های دیگری هم باشد. مثلا ترس از فضای بسته (تنگنا هراسی)، ترس از ارتفاع (بلندی هراسی) ، ترس از تاریکی، ترس از قرار گرفتن در محیط های شلوغ.
ترس از تاریکی
ترس از تاریکی به نام نیکتوفوبیا (Nyctophobia) هم شناخته می شود . این ترس معمولا ناشی از این است که نمی دانیم در تاریکی، چه اتفاقی قرار است بیفتد.
افرادی که از تاریکی می ترسند، در حالت کلی با سوار شدن به آسانسور مشکلی ندارند. اما اگر درست در زمانی که در آسانسور هستند، برق قطع شود، ترس از تاریکی در آن ها بروز پیدا می کند. این ترس باعث می شود که آن ها دچار حملات اضطرابی و واکنش های عصبی شوند.
ترس از تاریکی و ترس از قرار گرفتن در محیط های شلوغ، موضوعاتی هستند که می توانند در جنبه های مختلف زندگی، تاثیرات گوناگونی داشته باشند. بعدا راجع به آن ها، بیشتر توضیح خواهم داد.
آیا من ترس از آسانسور دارم؟
در دانشگاهی که من درس می خواندم، آسانسور یکی از ساختمان های آزمایشگاهی اکثر وقت ها خراب بود. همه دانشجوها حداقل یک بار در آن گیر افتاده بودند. برای همین هیچ کس دوست نداشت سوار آن آسانسور شود.
مسلما من و بقیه دانشجوهای آن ساختمان، از سوار شدن به آسانسور نمی ترسیدیم، اما شرط احتیاط بود که نمی گذاشت به آن آسانسور سوار شویم.
علائم ترس از آسانسور
پس چگونه می توانیم مطمئن شویم که ترس از آسانسور داریم یا خیر؟ اجازه بدهید چند سوال از شما بپرسم:
آیا همیشه به جای سوار شدن به آسانسور، بالا رفتن از پله را ترجیح می دهید؟ حتی در یک ساختمان ده طبقه؟
آیا هر وقت سوار آسانسور می شوید، نزدیک درب خروج می ایستید؟
آیا در طی مدتی که در آسانسور هستید، احساس تنگی نفس یا خفگی می کنید؟
آیا برای خارج شدن از آسانسور، لحظه شماری می کنید؟
هر کدام از این عوامل ممکن است یک بار در زندگی هر کسی اتفاق بیفتد. اما اگر شرایط آن قدر برای شما ترسناک شود، که ضربان قلبتان بالا برود، احساس لرزش در دست ها، یخ کردن دست ها و نوک انگشتان را داشته باشید، می تواند نشانه ای برای ترس از آسانسور یا فوبیای آسانسور باشد.
ترس از آسانسور در بعضی افراد، آن قدر شدید است که ممکن است در آسانسور غش کنند یا از حال بروند.
ترس از آسانسور، قابل درمان است.
برای غلبه بر ترس از آسانسور، راه های درمانی زیادی وجود دارد. در ادامه به شما چند روش برای غلبه بر ترس از آسانسور را آموزش خواهم داد.
روش های مواجهه فردی
لیست تهیه کردن
آخرین باری را که سوار آسانسور شدید به یاد می آورید؟ آیا تجربه ترس و اضطراب داشتید؟ هرچیزی که باعث ترس در شما شده است را لیست کنید. اجازه بدهید من هم با شما در این کار همراه بشوم. لیست پایین مربوط به چیزهایی است که من در زمان سوار شدن به آسانسور، تجربه کرده ام.
وقتی این لیست را آماده کردید، می توانید بفهمید که چه موضوعی بیشتر از همه شما را در می ترساند. من از گیر افتادن در آسانسور بیشتر از بقیه چیزها می ترسم.
روبرو شدن با ترس
حضرت علی (ع) می فرمایند: “از هر چیز که می ترسی، خود را در آن بیفکن”. اگر از سوار شدن به آسانسور می ترسید، سعی کنید کم کم با این ترس روبرو شوید.
رفت و آمد در ساعات خلوت تر
اگر از شلوغی آسانسور می ترسید، سعی کنید در ساعت هایی که خلوت تر است، با آسانسور رفت و آمد کنید تا به مرور به شلوغی آن هم عادت کنید.
ذخیره کردن شماره پشتیبانی آسانسور
وقتی سوار آسانسور شدید، شماره پشتیبانی را در گوشی تلفن همراه خود ذخیره کنید تا مطمئن شوید که همیشه کسی برای کمک به شما هست.
کمک خواستن از یک دوست یا همکار برای همراهی با شما
اگر از تنها ماندن در آسانسور می ترسید، می توانید از یک دوست یا همراه خود خواهش کنید که برای سوار شدن به آسانسور، به شما کمک کند.
مراجعه به روان درمانگر
همیشه به تنهایی نمی توانید با ترس خود مواجه شوید. اگرچه برای غلبه بر آن، باید با آن ترس مواجه شوید. گاهی اوقات بهتر است از یک روان درمانگر مجرب کمک بگیرید. روان درمانگر به سه روش می تواند به شما کمک کند:
مواجهه درمانی
اگر خودتان به تنهایی نتوانستید سوار آسانسور شوید تا به ترس خود غلبه کنید، روان درمانگر به شما کمک می کند. او می تواند برای سوار شدن به آسانسور، در کنار شما باشد. او می تواند عامل ایجاد کننده ترس را در شما پیدا کند . سپس براساس آن، راهکار مناسب برای درمان شما ارائه دهد.
درمان های شناختی رفتاری
روان درمانگر در مواجهه درمانی، عامل ایجاد ترس را در شما پیدا می کند. پس از این او می تواند با جلسات درمانی مختلف، این ترس را درمان کند. او در این جلسات به شما یاد می دهد که بر احساسات منفی خود غلبه کنید و کم کم آن ها را به احساسات مثبت تبدیل کنید.
هیپنوتیزم درمانی
گاهی اوقات ترس از آسانسور در افراد آن قدر زیاد است که امکان مواجهه درمانی برای آن ها وجود ندارد. در این زمان ها، روان درمانگر به هیپنوتیزم درمانی روی می آورد. اما اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که تمایلی به هیپنوتیزم درمانی ندارید، پس چاره چیست؟
واقعیت مجازی
در محیط واقعیت مجازی، شما در یک آسانسور قرار می گیرید. پس فرق این روش با مواجهه درمانی چیست؟
واقعیت مجازی چیست؟
اجازه بدهید اول محیط واقعیت مجازی را برای شما توضیح بدهم. شما به یک روان درمانگر مجرب مراجعه می کنید و راجع به ترس خود از آسانسور با او صحبت می کنید. اگر به کلینیک تخصصی واقعیت مجازی پیلوسکا مراجعه کنید، روان درمانگر استفاده از عینک های واقعیت مجازی را به شما پیشنهاد می دهد.
عینک واقعیت مجازی چیست؟
با زدن این عینک ها، شما در محیطی شبیه سازی شده کامپیوتری، قرار می گیرید که از مواجهه با آن می ترسید. مثلا در یک آسانسور هستید. اما روان درمانگر در کنار شماست و همه رفتارها و واکنش های شما را کنترل می کند. روان درمانگر می تواند شرایط را مطابق با میزان استرس شما تغییر دهد و آن را تحت کنترل داشته باشد.
چرا درمان با واقعیت مجازی؟
درمان در شرایط کنترل شده
در درمان با واقعیت مجازی، شما در یک شرایط کاملا کنترل شده، با عامل ترس خود مواجه می شوید. در این شرایط، روان درمانگر در کنار شماست. ضربان قلب شما و میزان اضطراب شما را مدام بررسی می کند.
درمان در زمان کوتاه
اگر برای غلبه بر فوبیای آسانسور، روش های روان درمانی معمول را استفاده کنید، حداقل 10 جلسه یک ساعته زمان نیاز دارید. اما در درمان با واقعیت مجازی، در زمانی کوتاهتر این اتفاق می افتد.
درمان قطعی و دائمی
استفاده از واقعیت مجازی برای غلبه بر فوبیای آسانسور، یک روش درمانی دائمی و قطعی است. مطمئن باشید که بعد از انجام این درمان، می توانید به راحتی با آسانسور رفت و آمد کنید. شما دیگر حملات عصبی ناشی از ترس و اضطراب را تجربه نمی کنید.
ویدئوی زیر را ببینید تا با درمان ترس های خود با واقعیت مجازی بیشتر آشنا شوید.
درمان دلایل جانبی با واقعیت مجازی
همان طور که می دانید، ترس از سوار شدن به آسانسور می تواند به دلایل دیگری هم باشد. دلایلی مثل ترس از ارتفاع، ترس از فضای بسته، ترس از تاریکی، ترس از حضور در اجتماع، ترس از مواجهه با افراد دیگر.
آیا ترس از ارتفاع با واقعیت مجازی قابل درمان است؟
بله. اگر ترس شما از آسانسور به دلیل ترس از ارتفاع باشد، روان درمانگر به شما کمک می کند که به کمک واقعیت مجازی، به این ترس غلبه کنید.
به دلیل ترس از فضای بسته، از آسانسور می ترسم
ترس از فضای بسته هم یکی دیگر از مهم ترین دلایلی است که ممکن است این ترس را در شما ایجاد کند. برای غلبه بر این فوبیا، می توانید از واقعیت مجازی کمک بگیرید.
علاوه بر این ها، عوامل متعدد دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد که ترس از آسانسور را در شما ایجاد کند. دلیل ترس شما هر چه که باشد، با واقعیت مجازی قابل درمان است.
کلینیک تخصصی واقعیت مجازی پیلوسکا را به خاطر بسپارید.
نگارنده و مترجم: سیمین معروف