ترس از فضاهای باز ( گذر هراسی) از علل تا درمان
بررسی اجمالی
Agoraphobia، ترس از فضاهای باز یا گذر هراسی نوعی اختلال اضطرابی به شمار میرود که در آن هراس فرد ،باعث اجتناب از قرار گرفتن در مکان ها یا موقعیت هایی که ممکن است موجب پانیک شدن و احساس به تله افتادن ، بی پناهی ، سردرگمی و خجل شدن به او دست می دهد می شود.فرد از بودن در یک شرایط حقیقی و یا حتی قابل پیش بینی، از قبیل استفاده از وسا ئل نقلیه عمومی، بودن در فضاهای باز یا محصور، ایستادن در صف یا حضور در جمعیت، ترس دارد.
اضطراب ناشی از ترس است که در صورت تشدید اضطراب، راهی آسان برای فرار پیدا نمی کند و یا کمک می کند. اکثر افرادی که آگورافوبیا ( ترس از فضاهای باز) دارند پس از یک یا چند حمله پانیک عصبی به وجود می آورند و موجب نگرانی در مورد حمله دیگری می شوند و از مکان هایی که ممکن است دوباره اتفاق بیفتد جلوگیری شود.
افراد مبتلا به ترس از فضاهای باز اغلب اوقات ، شرایط سختی را در اکثر اماکن عمومی، مخصوصا در جاهایی که انبوه مردم جمع می شوند، احساس می کنند. این افراد معمولا احساس میکنند که برای حضور در فضاهای عمومی به یک همراهمانند یک دوست یا یکی از نزدیکانشان نیاز دارند.این ترس می تواندبرایشان بسیار غم انگیز باشد چراکه ممکن است احساس کنند نمی توانند از خانه خارج شوند.
درمان ترس از فضاهای باز می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا معمولا به معنی رویارویی با ترس هایتان است. اما با روان درمانی، داروها و استفاده از واقعیت مجازی، می توانید از تله ی آگورافوبیا خلاص شده و زندگی لذت بخش تری داشته باشید.
علائم
علائم آگورافوبیا معمول ، شامل ترس از:
- ترک خانه به تنهایی
- جمعیت یا انتظار ایستادن در صف
- فضاهای محصور، مانند سینما، آسانسورها و فروشگاه های کوچک
- فضاهای باز مانند پارکینگ، پل ها یا مراکز خرید
- استفاده از حمل و نقل عمومی، مانند اتوبوس، هواپیما یا قطار
این موقعیت ها در فرد باعث اضطراب می شود، چراکه اومیترسد که اگر احساس ناراحتی و خجالت زدگی پیدا کرد و یا حملات پانیک به او دست داد ، تنهایی به کجا فرار کرده و یا به چه کسی پناه بیاورد.
علاوه بر این:
- ترس یا اضطراب تقریبا همیشه نتیجه ی در معرض این گونه شرایط قرار گرفتن ها است.
- ترس یا اضطراب فرد نسبت به موقعیت خطر واقعی، نامتناسب است
- فرد از این شرایط اجتناب می کند،نیاز به یک همدم و همراه دارد تا با او حضور پیدا کند، در غیر این صورت این وضعیت را تحمل می کند، اما بسیار پریشان حال می شود
- فرد به علت ترس، اضطراب یا کناره گیری، اختلال و یا مشکلات خاصی در موقعیت اجتماعی، کار یا سایر حوزه های زندگی اش تجربه می کند
- ترس ،هراس و گوشه گیری فرد معمولا شش ماه یا بیشتر به طول می انجامد
اختلال هراس و آگورافوبیا ( ترس از فضاهای باز )
برخی افراد اختلال هراس و اضطراب دارند. اختلال هراس یک نوع اختلال اضطرابی است که در آن شما حملات ناگهانی ترس شدیدی را تجربه می کنید که در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسند و باعث ایجاد علائم شدید جسمی (حملات هراس) می شوند. شما ممکن است فکر کنید که کاملا از دست دادن کنترل، حمله قلبی یا حتی مرگ دارید.
ترس از تجربه ی یک حمله پانیک دیگر و تلاش برای پیشگیری از بروز این گونه حملات عصبی در آینده ، می تواند منجر به اجتناب از قرار گرفتن در شرایط و یا محل های مشابهی که قبلا در آن رخ داده است می شود .
علائم و نشانه های حمله پانیک می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضربان سریع قلب
- مشکل در تنفس یا احساس خفگی
- درد و یا فشار روی قفسه سینه
- سرگیجه یا احساس سبکی در سر
- احساس متزلزل، بی حس و یا تکانشی بودن
- تعریق بیش از حد
- گر گرفتگی ناگهانی یا لرز
- ناراحتی معده یا اسهال
- احساس از دست دادن کنترل
- ترس از مرگ
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
Agoraphobia می تواند به شدت توانایی شما را در برقراری ارتباط، کار، حضور در رویدادهای مهم و حتی مدیریت جزئیات زندگی روزمره، مانند کارهای اداری، محدود کند.
اجازه ندهید که Agoraphobia جهان شما را کوچکتر کند. اگر علائمی که در بالا ذکر شد را دارا هستید با یک پزشک تماس بگیرید.
علل ترس از فضاهای باز
زیست شناسی از جمله شرایط بهداشتی و ژنتیک ،خلق و خو، استرس زیست محیطی و تجربیات یادگیری ممکن است همه در بسط و توسعه ی آگورافوبیا نقش مهمی را بازی کنند.
عوامل خطر ترس از فضاهای باز
Agoraphobia ( ترس از فضاهای باز ) می تواند در دوران کودکی آغاز شود، اما معمولا در نوجوانی یا سالهای اولیه جوانی، معمولا قبل از 35 سالگی شروع می شود اما افراد مسن نیز می توانند آن را توسعه دهند. زنان مبتلا به ترس از فضاهای باز اغلبا بیشتر از مردان تمیز داده شده اند.
عوامل خطر برای آگورافوبیا عبارتند از:
- داشتن اختلال هراس یا فوبیاهای دیگر
- پاسخ به حملات پانیک با ترس بیش از حد و یا گوشه گیری و انزوا
- تجربیات حوادث استرس زا در زندگی، مانند مورد سوء استفاده جنسی واقع شدن، مرگ والدین یا تحت حمله قرار گرفتن
- داشتن خلق و خو اضطرابی یا عصبی
- داشتن یک رابطه خونی با افراد مبتلا به آگورافوبیا
عوارض جانبی ترس از فضاهای باز
آگورافوبیا می تواند فعالیت های زندگی شما را تا حد زیادی محدود کند. اگر ترس از فضاهای باز شما شدید باشد، حتی ممکن است قادر به ترک خانه خود نباشید. برخی افراد بدون درمان، سالها در خانه می مانند. شما ممکن است قادر نباشید با خانواده و دوستانتان ملاقات کنید، به مدرسه یا محل کار بروید، ماموریت های خود را انجام دهید یا در سایر فعالیت های روزمره طبیعی شرکت کنید. شما ممکن است برای همیشه به کمک دیگران وابستگی پیدا کنید.
آگورافوبیا همچنین می تواند به دنیال خود این موارد را در پی داشته باشد:
- افسردگی
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- سایر اختلالات روانشناختی، از جمله اختلالات اضطرابی یا اختلالات شخصیتی
پیشگیری
روشی حتمی برای پیشگیری از آگروفوبیا وجود ندارد. با این حال، اضطراب تمایل فرد به گوشه گیری و اجتناب از حضور در فضاها و موقعیت هایی که میترسد را افزایش میدهد. اگر شما ترسی خفیف در مورد رفتن به مکان هایی که امن هستند را به تازگی شروع کردید، سعی کنید تا بارها و بارها دوباره به همان مکان ها بروید ،قبل از اینکه ترس شما را کاملا در بر بگیرد.اگر این کار برایتان خیلی سخت بود، از یک عضو خانواده یا دوست خود بخواهید که با شما بیاید یا به دنبال کمک حرفه ای نظیر پرشک یا مشاور باشید.
اگر در معرض اضطراب قرار گرفتید و یا حملات پانیک داشتید، در اسرع وقت در صدد درمان آن باشید. برای جلوگیری از بدتر شدن علائم، سریعا در خواست کمک کنید. اضطراب، مانند بسیاری از شرایط سلامت روانی دیگر، اگر دست دست کرده و صبر کنید، سخت تر میتوان آن را درمان کرد.
تشخیص ترس از فضاهای باز
آگورافوبیا بر اساس موارد ذیل تشخیص داده می شود :
- علائم و نشانه ها
- مشاوره عمیق و ژرفی با یک پزشک یا متخصص بهداشت روانی
- معاینه فیزیکی برای اطمینان حاصل کردن که دلیل این نشانه ها وضعیت سلامتی و بیماری دیگری نیست
- معیارهای آگورافوبیا در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده
درمان
درمان آگورافوبیا معمولا شامل هر دو روان درمانی و دارو است. ممکن است کمی طول بکشد اما درمان میتواند به شما کمک کند بهتر شوید.
روان درمانی
روان درمانی شامل کار با یک درمانگر برای تعیین اهداف و مهارت های عملی برای کاهش علائم اضطراب شما می شود. درمان شناختی رفتاری یکی از موثرترین روش های روان درمانی برای اختلالات اضطرابی، از جمله آگورافوبیا است.
به طور کلی یک درمان کوتاه مدت، درمان شناختی رفتاری بر آموزش مهارت های خاص به شما برای تحمل بهتر اضطراب ، و به طور مستقیم به چالش کشیدن نگرانی هایتان و به تدریج به فعالیت هایی که به خاطر اضطراب از آنها اجتناب کرده اید، تمرکز میکند . از طریق این روند، همانطور که شما موفقیت اولیه خودرا می سازید، علائم شما بهبود خواهد یافت.
شما میتوانید بیاموزید:
- چه عواملی ممکن است به مثابه محرک عمل کرده و باعث ایجاد یک حمله پانیک یا علائم پریشانی و بدتر شدن آنها شود
- چگونه با علائم اضطراب کنار بیاییم و تحمل کنیم
- راه هایی برای به چالش کشیدن مستقیم نگرانی هایتان مانند احتمال اتفاق های ناگواری که ممکن است در موقعیت های اجتماعی رخ دهد
- کاهش تدریجی اضطراب، اگر شما در ان موقعیت ها باقی بمانید و سعی کنید علائم را تاجایی که می شود کنترل و مدیریت کنید
- چگونگی تغییر رفتارهای ناخواسته یا ناسالم از طریق کاهش حساسیت، که به نام “درمان در معرض قرار دادن” نیز شناخته می شود. یعنی به صورت کاملا امن با مکان و موقعیت هایی که باعث ترس و اضطراب می شوند، روبرو می شوند. (مثلا با دستگاه های واقعیت مجازی)
اگر در هنگام خروج از منزل مشکل دارید، و نمیدانید چگونه خود را به یک درمانگر برسانید.به آنها تماس بگیرید درمانگران به مشکل مبتلایان به آگورافوبیا به خوبی مشکل آگاه هستند و کمکتان می کنند.
اگر به خاطر آگورافوبیا احساس گیر افتادن در خانه دارید، به دنبال یک درمانگر باشید که بتواند حداقل در اوایل دوره درمان جایگزین هایی برای مراجعات رسمی پیدا کند . او ممکن است شما را برای اولین بار در خانه خودتان یا هرجا که در نظر شما یک مکان امن (منطقه امن) است ملاقات کند. برخی از درمانگران همچنین ممکن است برخی از جلسات را از طریق تلفن، ایمیل، و یا با استفاده از برنامه های کامپیوتری و یا رسانه های دیگر ارائه دهند.
اگر آگورافوبیاتان بسیار شدید است که دیگر نمی توانید بهروان درمانگر مراجعه کنید، میتوانید از برنامه های فشرده در بیمارستان ها که در درمان اضطراب تخصص دارد، بهره مند شوید.
ممکن است بخواهید یک فرد یا یک دوست قابل اعتماد را در هنگام مراجعات خود به همراه داشته باشید که می تواند احساس راحتی در کنارش داشته و هر زمان نیاز به کمک و یا مربیگری و راهنمایی داشتید در کنارتان باشد.
داروها
انواع خاصی از داروهای ضد افسردگی اغلب برای درمان آگورافوبیا استفاده می شود و گاهی داروهای ضد اضطراب نیز به صورت محدود استفاده می شود. داروهای ضد افسردگی موثرتر از داروهای ضد اضطراب در درمان آگورافوبیا هستند.
-
داروهای ضد افسردگی
بعضی از داروهای ضد افسردگی به عنوان بازدارنده های بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs)، مانند فلوکستین (Prozac) و سرترالین (Zoloft)، برای درمان اختلال هراس با آگورافوبیا استفاده می شوند. انواع دیگر داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است به طور موثر آگورافوبیا را درمان کنند.
-
داروهای ضد اضطراب
داروهای ضد اضطراب بنزودیازپین ها به عنوان داروی آرام بخش هستند که در موارد محدود پزشک شما ممکن است تجویز کند که موقتا علائم اضطراب را از بین ببرد. بنزودیازپین ها به طور کلی فقط برای رفع اضطراب حاد در کوتاه مدت استفاده می شود. از آنجا که آنها می توانند باعث شوند عادت کنید، این داروها انتخاب و گزینه ی خوبی نمی باشند مخصوصا اگر شما مشکلات بلندمدت اضطرابی یا مشکل سو مصرف الکل یا مواد مخدر دارید.
ممکن است مصرف داروها برای از بین بردن علائم به مدت چند هفته طول بکشد. و ممکن است مجبور شوید چندین دارو مختلف را امتحان کنید قبل از اینکه یه مورد مناسب برا خود پیدا کنید.
هم شروع و هم پایان دادن به دوره داروهای ضد افسردگی می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که احساسات جسمی ناراحت کننده یا حتی علائم حملات پانیک را ایجاد می کنند. به همین دلیل پزشک شما به احتمال زیاد به تدریج دوزتان را در طول درمان افزایش خواهد داد و همینطور به آرامی دوزتان را کاهش می دهد تا زمانی که احساس آمادگی برای متوقف کردن مصرف دارو داشته باشید.
طب جایگزین
برخی مکملهای غذایی و گیاهی ادعا می کنند که دارای مزایای آرام بخش و ضد اضطرابی هستند. قبل از اینکه هر کدام از این موارد را برای آگورافوبیا به کار ببرید، با پزشک خود صحبت کنید. اگر چه این مکمل ها بدون نسخه در دسترس هستند، اما هنوز هم خطرات سلامتی میتوانند داشته باشند.
به عنوان مثال، مکمل گیاهی کاوا، همچنین کاوا کاوا نیز نامیده می شود، به نظر می رسد یک درمان امیدوار کننده برای اضطراب است، اما آسیب جدی کبدی، حتی با وجود مصرف کوتاه مدت از آن گزارش شده است. اداره غذا و داروی هشدارهایی را صادر کرده اما فروش آنها را در ایالات متحده ممنوع نکرده است.پس لطفا از مصرف هرگونه محصولی که حاوی کاوا است اجتناب کنید، تا زمانی که مطالعاتدقیق تری بر روی ایمن بودن آن انجام شود، به ویژه اگر مشکلات کبدی دارید و یا داروهایی را مصرف کنید که بر کبد تاثیر می گذارند.
پذیرفتن و حمایت کردن
زندگی با آگورافوبیا می تواند سخت بودهو زندگی را برایتان دشوار سازد. درمان حرفه ای می تواند به شما در غلبه بر این اختلال کمک کند یا آن را به به نحو موثری مدیریت کند تا به ترس در شما تبدیل نشود.
شما همچنین می توانید این مراحل را برای مقابله با خود و مراقبت از خود در زمانی که شما آگورافوبیا:
- به برنامه درمانی خود بچسبید
داروها را همانطور که گفته شده مصرف کنید. جلسه های معاینات درمانی را ادامه دهید. به طور منظم با درمانگر خود ارتباط برقرار کنید. پیگیری و ثبات قدم می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، به ویژه هنگامی که حرف از تمرین مهارت ها و مصرف دارو می شود.
- سعی نکنید از موقعیت های ترسناک دوری کنید
میدانیم که دشوار است به مکانهایی بروید و یا در موقعیت هایی قرار بگیرید که باعث ناراحتی شما شده و باعث بروز علائم اضطراب در شما شود. اما تمرین رفتن به مکان های بیشتر و بیشتر ،می تواند آنها را کمتر ترسناک جلوه داده و کمتر اضطراب برانگیز باشد. خانواده، دوستان و درمانگرتان می توانند به شما در این کار کمک کنند.
- یادگیری مهارت های آرام بخش
بادرمانگر خود کار کنید، می توانید یاد بگیرید که چگونه خودتان را آرام کرده و تسکین دهید. مراقبه، یوگا، ماساژ و تجسم، تکنیک های آرامش بخش ساده ای هستند که ممکن است به درمان این اختلال کمک کند. ابتدا شروع به تمرین این تکنیک ها زمانی که شما مضطرب یا نگران نیستید، و سپس زمانی که در عمل انجام شده و یا در شرایط استرس زا قرار میگیرید..
- اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل
همچنین کافئین را محدود یا اجتناب کنید. این مواد می توانند علائم ترس و اضطراب شما را بدتر کنند.
- مراقب خودتان باشید
خواب کافی داشته باشید، هر روز از لحاظ جسمی فعال بوده و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید،و مقدار زیادی از سبزیجات و میوه ها بخورید.
- پیوستن به گروه پشتیبانی
گروه های پشتیبانی برای افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی می توانند مفید باشند و به شما در برقراری ارتباط با دیگران که به چالش های مشابهی دست یافته اند کمک کرده و همگی تجربیات خود را به با یکدیگر به اشتراک بگذارید.
درمان ترس از فضاهای باز با واقعیت مجازی
درمان آگورافوبیا ( ترس از فضاهای باز) با واقعیت مجازی (VR)
بر طبق داده های بدست آمده از مطالعه ای که در نشست سالانه انجمن روانپزشکی آمریکا در 5 تا 9 ماه مه سال 2018 در شهر نیویورک برگزار شد، درمان با واقعیت مجازی به طور موثری علائم آگورافوبیارا در بیماران مبتلا کاهش داد.
دکتر ماریا ایزابل واسکوئز سویو، از بیمارستان ملی آرتزوپیزا لوایزا در لیما در کشور پرو، و تیمش، کاهش علائم آگورافوبیا را از طریق PsiousToolsuite، پلت فرم واقعیت مجازی که ویژگی های مختلف محیط واقعیت افزوده و فیلم 360 درجه را مورد بررسی قرار داد.
این مطالعه شامل 15 بیمار سرپایی مبتلا به آگورافوبیا بود که پاسخ الکترودهای مغزی، سطوح ذهنی استرس و بیماری های سایبری را اندازه گیری کرد.
در دوره پنجم جلسات، مقیاس های ذهنی ترس همه ی شرکت کنندگان از 50% بهبود یافته بود و 6 بیمار 75% بهبودی بیشتری نسبت به دیگران داشتند.
تنها دو مورد عوارض جانبی گزارش شد:
یک بیماری سایبری ( واقعیت مجازی) و یک سردرد
واسکوئز سویو توضیح داد: در حالی که تفسیرپذیری این یافته ها به خاطر تعداد کم شرکت کننده محدود شده است، اما این تحقیق یکی از نخستین گونه های آن در پرو بود. او امیدوار بود مطالعات در مورد درمان های واقعیت مجازی در پرو ادامه دار باشد، چنانچه یافته های آنها مطابقت با آن چه که از دیگر تحقیقات در سراسر جهان بدست آمده بود داشت.
مترجم و محقق: محجوبه فاموری