پرخوری عصبی چیست؟
پرخوری عصبی یکی از مشکلاتی است که امروزه بسیاری از ما با آن درگیر هستیم. پرخوری در حقیقت یک نوع از اختلالات خوردن است. در این مقاله به شما می گویم که پرخوری عصبی شما به چه دلیلی به وجود آمده است و برای رفع آن باید چه کار بکنید.
پرخوری چه تعریفی دارد؟
حتما شما هم افرادی را دیده اید که پرخور هستند. این روزها در اینستاگرام، آدم های زیادی هستند که به رستوران های مختلف سر می زنند و به اصطلاح تیستر مواد غذایی هستند. من هر بار این ویدئوها را می بینم به این فکر می کنم که این افراد خیلی غذا می خورند. در واقع این افراد به زیاد غذا خوردن عادت دارند. مسلم است که این عادت، عادت صحیحی نیست.
از کجا بفهمم پرخوری عصبی دارم؟
ممکن است شما ذاتا آدم پرخوری نباشید. اما زمان هایی هست که تمایل به خوردن در شما زیاد می شود. شما به طور افراطی شروع به خوردن فست فود، تنقلات و مواد غذایی مضر می کنید. اگر این شرایط را تجربه کرده باشید، تایید می کنید که از شنیدن صدای خرد شدن چیپس لذت می برید یا از خوردن نوشابه یا یک ساندویچ همبرگر پر از پنیر پیتزا، احساس خوبی دارید. اگر زمان هایی که استرس دارید، مضطرب یا ناراحت هستید، به خوردن افراطی روی می آورید، در واقع شما دچار پرخوری عصبی هستید. پرخوری عصبی، یکی از اختلالات ذهنی است که به نام اختلالات خوردن (eating disorder) شناخته می شوند.
در اینجا می توانید مطالب بیشتری را راجع به اختلالات خوردن مطالعه کنید.
پرخوری عصبی چه علائمی دارد؟
افرادی که پرخوری عصبی دارند، در مواقعی که ناراحت هستند، عصبانی یا مضطرب هستند، به خوردن مواد غذایی روی می آورند. آن ها به صورت افراطی غذا می خورند. بیشتر از حد معمول خود غذا می خورند. جالب است که بسیاری از افراد، به مواد غذایی روی می آورند که در حالت عادی به آن تمایلی ندارند. بعد از اینکه خوردن افراطی، به پایان رسید، فرد دچار عذاب وجدان می شود. او به خاطر این پرخوری خودش را سرزنش می کند و تلاش می کند این کالری اضافه را بسوزاند.
پرخوری عصبی در هر فرد به شکل متفاوتی بروز می کند. اما یک سری علائم وجود دارد که براساس آن ها می توان تشخیص داد که فرد دچار پرخوری عصبی هست یا نه.
علایم رفتاری
- افراد معمولا خود را درگیر رژیم های غذایی سخت می کنند. اما واقعیت این است که رژیم غذایی در بسیاری از موارد، نتیجه عکس دارد. وقتی فرد برای پرهیز از خوردن مواد غذایی، تحت فشار قرار می گیرد، ذهن برای پرخوری کردن آماده تر می شود.
- افرادی که پرخوری عصبی دارند، معمولا بسیار سریع غذا می خورند. آن ها ممکن است انواع مختلفی از مواد غذایی در یک وعده بخورند.
- عذاب وجدان پس از پرخوری، فرد را دچار وسواس می کند. وزن کردن مکرر، کالری سنجی، حذف کامل یک وعده غذایی از نشانه های این عذاب وجدان است.
- افراد پس از پایان دوره پرخوری، به ورزش های سنگین روی می آورند. آن ها انتظار دارند که این کالری اضافی را به سرعت بسوزانند.
- متاسفانه بعضی از افراد، به صورت خودسرانه و ناآگاهانه به مصرف داروهای لاغری روی می آورند. بسیاری از داروهای لاغری، روی لاغری تاثیری ندارند. اما نکته خطرناک تر این است که بسیاری از داروهای لاغری، آسیب های جدی به بدن وارد می کنند.
علایم فیزیکی
- نوسان های وزنی که می تواند افزایش یا کاهش وزن را شامل شود.
- بی نظمی در عادات ماهیانه در بانوان
- مشکلات خواب
![بی خوابی درمان]()
پرخوری می تواند منجر به مشکلات خواب در فرد شود
علایم روانی
- حساسیت زیاد نسبت به وزن، رژیم غذایی یا شکل بدن
- احساس نارضایتی از ظاهر و فرم بدن
- بدخلقی با اعضای خانواده به ویژه در مورد غذا خوردن یا نخوردن
- احساس افسردگی و اضطراب
- فکر کردن به خودکشی به دلیل نارضایتی از ظاهر
![نارضایتی از بدن]()
افراد مبتلا به پرخوری عصبی، به خاطر ظاهر خود خیلی ناراحت هستند
مضرات پرخوری عصبی
بیماری های جسمی
علاوه بر موارد اشاره شده در بالا، مهم ترین آسیبی که پرخوری به بدن می زند این است که ما را در معرض بیماری های مختلف قرار می دهد. بیماری های قلبی و عروقی، بالا رفتن خطر سکته قلبی، دیابت نوع دو رایج ترین بیماری های مربوط به افزایش وزن هستند.
بیماری های روانی
افرادی که میل غیر طبیعی به خوردن دارند، به مرور زمان از نظر اجتماعی هم دچار مشکل می شوند. آن ها از حضور در یک مهمانی سرباز می زنند، چون نمی توانند میل به خوردن را در خود کنترل کنند. از طرف دیگر، آن ها چون از ظاهر خود ناراضی هستند، کم کم دچار انزوا طلبی می شوند.
دلایل پرخوری عصبی
ژنتیک
عادات تغذیه ای به هر شکلی که باشند، بی تردید به ژنتیک فرد ارتباط دارند. البته ژنتیک در این باره، سهم اندکی دارد. سهم بیشتر عادات تغذیه ای، مربوط به محیط و فرد است.
دلایل خانوادگی
اگر در محیط خانواده،خوردن یک تفریح است یا در مهمانی های خانوادگی، معمولا افراط در غذا خوردن صورت می گیرد، احتمال اینکه فرد به پرخوری عادت کند زیاد است، چون از نظر ذهنی، فقط زمانی حال خوبی دارد که غذا بخورد.
شاید شما در کودکی، بعد از هر بار گریه کردن یا زمین خوردن، شکلات دریافت کرده باشید. در واقع در کودکی شکلات برای شما، جایزه تحمل یک شرایط سخت است. اما ذهن شما تصور می کند که تنها راه برای مقابله با شرایط سخت، خوردن است.
عادات تغذیه ای بد
یکی از مهم ترین موضوعاتی که می تواند روی سلامتی تاثیر مهمی داشته باشد، تغذیه است. شما باید به زمان غذا خوردن خود توجه کنید. نامنظم غذا خوردن می تواند یکی از عواملی باشد که شما را وادار به پرخوری کند. اگر از صبح تا شب هیچی نخورید، بعد از اینکه غذا می خورید، بسیار بیشتر از حد معمول غذا می خورید.
اگر به خوردن بیش از حد فست فود یا غذاهای بیرون تمایل دارید، باید به شما بگویم که در معرض ابتلا به پرخوری عصبی هستید.
بیماری های جسمی
گاهی اوقات دلیل پرخوری در فرد، بیماری های جسمی مختلف است. کم کاری تیروئید، عدم تعادل هورمونی در بدن یا تنظیم نبودن قند خون باعث می شود که میل به خوردن افراطی در بدن ایجاد شود.
عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل بین هورمون های سروتونین و دوپامین در بدن، باعث ایجاد میل افراطی به خوردن در فرد می شود. اگر احساس می کنید الگوی غذا خوردنتان تغییر کرده است، به شما پیشنهاد می کنم به یک متخصص مراجعه کنید.
اضطراب
مهم ترین دلیلی که برای پرخوری عصبی در افراد وجود دارد، اضطراب است. وقتی مضطرب هستید، خوردن بهترین راه حل به نظرتان می رسد. در واقع با این کار شما دارید مغز خود را گول می زنید. مغز فکر می کند که همه چیز روبراه است، چون شما در حال خوردن هستید.
اضطراب چیست؟
اضطراب به حالتی گفته می شود که فرد برای مسائل عادی و پیش پا افتاده، نگرانی بیش از حد دارد. این نگرانی معمولا به مدت شش ماه یا بیشتر هم در فرد طول می کشد و همه ابعاد زندگی وی را تحت تاثیر قرار می دهد.
اضطراب چه علائمی دارد؟
بی قراری
بارزترین علامت اضطراب، بی قراری در فرد است. یک فرد مضطرب به راحتی عصبی می شود. وقتی فرد دچار احساس نگرانی می شود، کنترلی روی حالات خود ندارد. به همین خاطر ممکن است پرخاشگری کند. او ممکن است رفتار بدی نسبت به اطرافیانش نشان دهد و بلافاصله بعد از آن هم پشیمان شود.
مشکلات خواب
افرادی که اضطراب دارند، معمولا توانایی خوابیدن ندارند. آن ها به سختی به خواب می روند، اما در طول شب بارها از خواب بیدار می شوند. خواب ناکافی باعث می شود که فرد در روز بعد هم بازدهی لازم برای کارکردن را نداشته باشد.
مشکلات جسمی
اضطراب می تواند سلامتی فرد را به راحتی تحت تاثیر خود قرار دهد. فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت نوع دو، خطر بالای سکته قلبی، معده دردهای عصبی و آسیب به دستگاه گوارشی، از جمله این آسیب ها هستند.
اضطراب می تواند آسیب های جدی به زندگی ما وارد کند. برای درک این آسیب ها و رهایی از اضطراب، حتما مطلب زیر را بخوانید.
پرخوری عصبی و اضطراب
محققان نشان داده اند که بین پرخوری عصبی و اضطراب، ارتباط مهمی وجود دارد. در واقع 9% از جمعیت جهان و 30% از جمعیت مردم استرالیا و امریکا، با پرخوری های عصبی درگیر هستند. از طرف دیگر، مشخص شده است که یک نفر از هر چهار نفر در جهان، دچار اضطراب هستند. تحقیقات بیشتر نشان داده است که 50% از افرادی که مبتلا به پرخوری عصبی هستند، دارای سطوح بالایی از اضطراب می باشند.
درمان پرخوری عصبی
ناهنجاری های خوردن، به دلایل مختلفی در زندگی فرد ایجاد می شود. گاهی چند عامل دست به دست می دهد تا فرد را به پرخوری دچار کند. بنابراین گاهی لازم است که از درمان های ترکیبی برای درمان فرد استفاده شود.
روان درمانی
خیلی از افراد مبتلا به پرخوری عصبی ناشی از اضطراب، خود را بیمار احساس نمی کنند. در صورتی که این احساس کاملا اشتباه است. شما برای غلبه بر این مشکل، باید از یک روان درمانگر مجرب کمک بگیرید. چون این یک بیماری ذهنی است که اگر درمان نشود، سلامت شما را به خطر می اندازد. روان درمانگر به شما کمک می کند تا دلیل اضطراب خود را پیدا کنید و بتوانید به آن غلبه کنید.
دارو درمانی
پرخوری عصبی، فرآیندی است که از کنترل فرد خارج است. افراد مبتلا چون نمی توانند جلوی پرخوری خود را بگیرند، به مصرف داروهای ضد اضطراب روی می آورند. از کسی شنیدم که می گفت:” هر وقت دچار اضطراب میشم، قرص آرام بخش می خورم تا بخوابم که چیزی نخورم.” در حقیقت مصرف داروهای ضد اضطراب فقط یک فرار رو به جلو است. در حالی که باید دلیل ایجاد اضطراب در فرد برطرف شود.
ذهن درمانی
ذهن درمانی یا مدیتیشن، یک مهارت مهم برای کنترل افکار است. وقتی دچار اضطراب می شوید، به جای اینکه به سمت یخچال بروید، در یک جای تاریک و ساکت بنشینید و تلاش کنید که مراقبه انجام دهید. البته قبول دارم که کار بسیار سختی است. به همین خاطر به شما پیشنهاد می کنم مدیتیشن با واقعیت مجازی را امتحان کنید.
مدیتیشن با واقعیت مجازی
مدیتیشن با واقعیت مجازی در کلینیک تخصصی واقعیت مجازی پیلوسکا، به شما کمک می کند که بر اضطراب خود غلبه کنید. واقعیت مجازی، یک محیط شبیه سازی شده کامپیوتری است که به شما تجربه حضور در محیط های مختلف را می دهد. یک ویلا در ساحل، یک آپارتمان زیبا، یک خانه قدیمی در دل جنگل، یک جنگل سرسبز یا محیط های دیگر که به شما کمک می کنند ذهن خود را رها کنید.
مزایای مدیتیشن با واقعیت مجازی
درمان تحت نظارت روان درمانگر
در کلینیک تخصصی واقعیت مجازی پیلوسکا، روان درمانگرهای مجرب در کنار شما هستند و به شما کمک می کنند تا به شیوه ای موثر و همیشگی، اضطراب خود را درمان کنید.
درمان در مدت زمان کوتاه
وقتی به کمک واقعیت مجازی، برای درمان اضطراب خود اقدام می کنید، می توانید در مدت زمان کوتاهی بر این مشکل غلبه کنید. طول جلسات درمان با واقعیت مجازی، 20-30 دقیقه است. بعد از حداکثر هشت جلسه، شما می توانید به اضطراب خود غلبه کنید.
وقتی یاد می گیرید که اضطراب خود را کنترل کنید، پرخوری عصبی شما هم برطرف می شود. از این به بعد، هر وقت مضطرب می شوید، لازم نیست به خوردن مواد غذایی روی بیاورید. فقط کافی است به مهارت هایی که در زمان درمان با واقعیت مجازی، آموخته اید فکر کنید.
منابع
نگارنده و مترجم: سیمین معروف