درمان فوبیا از طریق واقعیت مجازی
اگرچه ممکن است واقعیت مجازی را فقط با بازی های ویدئویی مرتبط بدانید ، اما این فن آوری نوآورانه می تواند انواع مصارف و کاربرد های دیگری هم داشته باشد . در حقیقت، متخصصین و پزشکان در حال حاضر برای درمان مشکلات سلامت روان به فنآوری واقعیت مجازی روی آورده اند . فن آوری VR ممکن است شیوه ای را که در آن مشکلات روانپزشکی درمان می شود، را دچار انقلابی عظیم و تغییری اساسی کند .
سازمان ملل در زمینه بیماری های روانی برآورد می کند که میلیون ها آمریکایی سالانه تحت تاثیر مشکلات بهداشت روان قرار می گیرند. بر طبق داده های جمع آوری شده در سال 2015، از هر پنج بزرگسال یک نفر، از نوعی اختلال و مشکل روانی رنج می برد . بیش از 9 میلیون بزرگسال از یک مشکل جدی روحی رنج می برند که بر حوزه های مختلفی از زندگی شان تاثیر می گذارد. از هر پنج جوانی،یکی از آن ها اختلال شدید روانی را تجربه می کند.
با این حال، بسیاری از مردم خدمات بهداشت روانی را که نیاز دارند دریافت نمی کنند. به عنوان مثال، در کالیفرنیا، بین سال های 2010 الی 2014، اکثریت – یا تنها بیش از 63 درصد – افراد بالا تر از 18 سال که مبتلا به بیماری های روانی بوده اند هیچ گونه مشاوره یا درمانی دریافت نمی کنند.
عواقب ناشی از عدم درمان مشکلات روحی و روانی می توانند بسیار وخیم باشند . سومین علت اصلی بستری شدن برای بزرگسالان بین سنین 18-44 اختلالات خلقی است. علاوه بر این، افرادی که مشکلات وخیم اعصاب و روان دارند ، به طور متوسط 25 سال زودتر از افراد بدون مشکلات روانی می میرند.
اگر بیماری روحی چنین مسئله ی همه جانبه ای است ، پس چرا آن را به طور موثر تری درمان نمی کنند ؟ بخشی از مشکل به خاطر این است که بودجه کمتری برای مسائل بهداشت روان و اعصاب کنار گذاشته می شود. گرچه گزینه های درمانی در سال های اخیر افزایش یافته است،اما کشورهایی در سراسر جهان وجوددارند که هم چنان جهت مهیا کردن درمان های مناسب برای افرادی که به آن نیاز دارند دچار مشکلند.
واقعیت مجازی یک ابزار مفید است که ممکن است روان درمانی را برای همه قابل دسترس سازد . اگر چه استفاده از VR هرگز در خارج از بازار بازی و سرگرمی پایدار نمانده است، اما مزایای زیادی در زمینه مراقبت های بهداشتی دارد، به خصوص در حوزه سلامت روان.
تحقیقاتی که طی ده سال گذشته صورت گرفته است، نشان دهنده کاربرد واقعیت مجازی در ارائه درمان به کسانی است که مبتلا به اختلالات روانی و ناتوانایی جسمی هستند
درمان به شیوه “در معرض قرار گرفتن”
درمان به این شیوه ، که اغلب برای درمان فوبیا استفاده می شود، به آرامی و با دقت بیماران را در معرض شی یا وضعیتی که موجب آن ها ترس می شود قرار می دهند تا هنگامی که بتواند بر ترس خود غلبه کنند . هنگامی که بیمار متوجه شد که پس از قرار گرفتن به صورت در مکرر در برابر منبع ترس دچار هیچ گونه خطری نخواهد شد آن هنگام می تواند بر ترس خود غلبه کند
اضافه کردن واقعیت مجازی به جلسات درمان قرار گرفتن در معرض خطر این اجازه را می دهد که به طور مثال، بیماری که ترس از پرواز دارد هدست های عینک مجازی را به چشم می زند ، روی این هدست های سنسورهای وجود دارد. در حین این که تصاویر داخل هواپیما برای بیمار به نمایش در می آید ، سنسورها حرکت را تشخیص میدهند، بنابراین وقتی بیمار سر خود را حرکت می دهد، به نظر می رسد که او داخل کابین یک هواپیما نگاه می کند. بیمار از مسئولان پرواز و خلبانان اطلاعیه ها را می گیرد، به همان شکلی که در حین یک پرواز واقعی رخ می دهد. موتورهای مجازی لرزش و صدای موتورهای هواپیما را شبیه سازی می کنند . برای بیماری که به فوبیای شدید پرواز مبتلاست ، این سناریو به اندازه کافی برای ایجاد اضطراب و یا حتی یک حمله پانیک می تواند واقعی باشد . با این حال، پس از قرار گرفتن به طور مکرر در معرض منبع ترس کبیمار، به این گونه تجربیات عادت کرده ، و کم کم توانایی غلبه بر فوبیا را به دست می آورد
چرا واقعیت مجازی گزینه امیدوار کننده ای برای مشاوران و درمانگران است
واقعیت مجازی منافع زیادی برای روان درمانی ارائه می دهد. برای درمان از نوع قرار گرفتن در معرض ، درمانگر می تواند میزان این قرار گیری را با دقت در هر جلسه کنترل کند. بنابراین، به عنوان مثال، در سناریوی ترس از پرواز، درمانگر می تواند بیمار را به آرامی، در طول جلسات به پیش ببرد ،و از این طریق به بیمار این اجازه را بدهد که به تدریج خود را با شرایط موجود وفق دهد
علاوه بر این، واقعیت مجازی حقیقتا متقاعد کننده است. بدیهی است که یک درمانگر می تواند با یک بیمار در هواپیما بنشیند تا به بیمار در غلبه بر ترس از پرواز کمک کند. با این حال، با واقعیت مجازی، تجربه یک وضعیت همه جانبه، و به بسیار شبیه به حالت واقعی امکان پذیر خواهد شد
علاوه بر این، واقعیت مجازی به درمانگر ها کمک می کند که حریم شخصی بیمار را هم بهتر رعایت کنند . به عنوان مثال، اگر یک مشاور روانپزشکی تلاش کند که یک بیمار مبتلا به فوبیای آسانسور را در یک آسانسور شلوغ در معرض مواجه با ترسش قرار دهد قطعا حریم شخصی بیمار رعایت نخواهد شد و شاید به همین دلیل انگیزه وی هم برای ادامه جلسات از بین برود یا کاهش پیدا کند . با واقعیت مجازی، این مسئله به سادگی قابل حل شدن است . بیمار یک سناریو واقع بینانه را در مطب راحت و آرام درمان گر و به دور از هرگونه مزاحمت اشخاص تجربه خواهد کرد .
نکته دیگری که وجود دارد این است که بیماران مبتلا به فوبیا معمولا به سختی خود را در معرض منبع ترس خود قرار می دهند و نمی توان آن ها را وادار کرد که در جلسات درمان های این چنینی شرکت کنند.اما واقعیت مجازی این مشکل را هم تا به حدودی بر طرف کرده است .بیمار می داند چیزی که با آن مواجه است در عین حالی که شبیه سازی شده است اما می تواند احساسی از واقعیت را هم ایجاد کند.
مترجم و محقق : ندا ناصری