فلج مغزی چیست| علت فلج مغزی| علائم فلج مغزی

0

فلج مغزی

فلج مغزی

فلج مغزی یکی از اختلالات سیستم عصبی است که بر راه رفتن کودک، مهارت های حرکتی و حجم عضلات او تاثیر می ‌گذارد. در اکثر موارد فلج مغزی به علت آسیب دیدگی مغز پس از زایمان یا درون رحم رخ می ‌دهد. عبارت فلج مغزی یک مقوله گسترده است و به یک مجموعه از اختلالاتی اشاره دارد که بر حرکت کردن بیمار تاثیر می گذارند. فلج مغزی اختلالی است که حدود ۵۰۰ هزار نفر را در سراسر آمریکا درگیر کرده است.

در حال حاضر هیچ روشی برای درمان این اختلال وجود ندارد اما روش‌ های درمانی متعددی وجود دارد که می ‌تواند به کودکان مبتلا به فلج مغزی کمک کند کیفیت زندگی بهتری داشته باشند و به افراد موفق تبدیل شوند. شدت اختلال فلج مغزی می تواند باعث بروز مشکلات متعددی شود. برخی از این مشکلات عبارتند از مشکلات تکلم، ناتوانی در یادگیری، مشکلات شنوایی و بینایی، مشکلات احساسی و مواردی از این قبیل.

انواع فلج مغزی

فلج مغزی

شدت و نوع فلج مغزی در یک کودک با کودکان دیگر تفاوت دارد. برخی از کودکان فقط دچار اسپاسم می شوند حال آنکه برخی دیگر توانایی حرکتی ندارند. برخی از کودکان دچار تشنج می شود و برخی دیگر دچار مشکلات و ناتوانی شناختی هستند. این اختلال می تواند بر هر یک از عضلات بدن آنها تاثیر بگذارد به این ترتیب برخی از عوارض احتمالی فلج مغزی می ‌تواند شامل مشکل در تعادل، مشکلات چشم، اختلالات مثانه یا روده، ضعیف بودن دامنه حرکات مفاصل و اختلال در بلع باشد. این اختلال با گذر زمان بدتر نمی شود.

همانگونه که گفتیم فلج مغزی انواع مختلفی دارد که به اشکال مختلف بر عملکرد کودکان و نوزادان تاثیر می ‌گذارد. فلج مغزی اسپاستیک شایع ‌ترین نوع این اختلال است که حدود۹/۷۶ درصد از افراد فلج مغزی به این عارضه مبتلا هستند که به علت علائم و نشانه های مخصوصی که دارد با سایر انواع فلج مغزی تفاوت دارد. علائم و نشانه های شایع در این نوع اختلال عبارت است از ناتوانی در راه رفتن و ایستادن، غیر طبیعی بودن حرکات بدن، مشکلات حرکتی، سفتی عضلات، خشکی عضلات در هنگام راه رفتن، اختلال در کنترل عضلات بدن، و مشکل در هنگام حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر.

انواع فلج مغزی

فلج مغزی انواع مختلفی دارد که در بخش زیر به آنها اشاره می کنیم.

فلج مغزی کوادری پلژی اسپاستیک

این عارضه شدیدترین نوع فلج مغزی اسپاستیک است که کل بدن کودک را درگیر می کند و اعضای بدن او در معرض خطر بد شکلی قرار می گیرند. تعداد زیادی از کودکانی که به این اختلال مبتلا هستند دچار تشنج شدید می شود. این نوع فلج مغزی به اندازه فلج مغزی کوادری پلژی حاد نیست و کودک توانایی راه رفتن را دارد اما اغلب روی پنجه راه می رود و به مشکلات تعادلی بر می خورد. تشنج، خستگی و نامناسب بودن حالت پاها در هنگام راه رفتن از علائم این اختلال محسوب می شود.

فلج مغزی دیس کینتیک

این نوع فلج مغزی دومین نوع شایع فلج مغزی است و فقط حدود درصد از افرادی که دچار فلج مغزی هستند در این گروه قرار دارند. علائم و نشانه های شایع در این اختلال عبارت است از حرکات تکراری و چرخشی، کند بودن حرکات بدن، حرکات غیر عادی و غیر قابل پیش بینی، نامناسب بودن حالت بدن کند یا سریع بودن حرکات که با درد همراه است.

فلج مغزی آتاکسیک

این نوع فلج مغزی نادرترین نوع فلج مغزی در کودکان و نوزادان است که با علائمی از قبیل ضعف و تعادل، ناهماهنگی بدن، رعشه و لرزش بدن در هنگام حرکت همراه است.

فلج مغزی ترکیبی

این عارضه زمانی رخ می دهد که کودک یک یا چند مورد از انواع فلج مغزی را داشته باشد. هنگامی که کودک دچار این عارضه باشد علائم و نشانه های متعددی را از خود نشان می ‌دهد که با انواع اختلالات فلج مغزی همخوانی دارد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

فلج مغزی

در صورتی که شما متوجه شده اید که کودکتان دارای علائم و نشانه های فلج مغزی باید فوراً به متخصص اطفال مراجعه کنید. در صورتی که احساس می کنید کودکتان دچار خشکی عضلات، اسپاسم عضلانی و حرکات غیر طبیعی بدن است باید نگرانی‌ های خود را به پزشک انتقال دهید. درمان زود هنگام می تواند کمک بسیار زیادی به کودک شما نماید. به خاطر داشته باشید که هیچ دلیلی برای ترس و نگرانی وجود ندارد زیرا در برخی موارد پزشک به این نتیجه می رسد که کودک شما دچار فلج مغزی نیست.

چه عواملی باعث بروز فلج مغزی می ‌شوند؟

گاهی اوقات علت بروز فلج مغزی مشخص نیست با این حال تحقیقات نشان داده است که این اختلال می ‌تواند در دوران بارداری به علت عدم رشد صحیح مغز و یا آسیب دیدگی آن رخ دهد. آسیب دیدگی مغز می ‌تواند به علت بیماری مادر، عوامل ژنتیکی یا استفاده از مواد مخدر در دوران بارداری رخ دهد. احتمال بروز این عارضه در هنگام زایمان نیز وجود دارد. نوزادانی که خیلی زود متولد می شوند بیشتر در معرض خطر این عارضه قرار دارند زیرا این نوزادان دچار کمبود اکسیژن می شود و به این ترتیب بافت مغز آنها آسیب می بینند و در نهایت باعث بروز فلج می شود. البته فلج مغزی همیشه در دوران بارداری یا زایمان رخ نمی ‌دهد به عنوان مثال تصادف در دوران کودکی می ‌تواند باعث آسیب دیدگی مغزی ایجاد شود. مننژیت نیز یکی دیگر از عواملی است که می تواند باعث بروز فلج مغزی شود.

آیا کودکانی که دچار فلج مغزی هستند مشکل یادگیری دارند؟

فلج مغزی

این باور نادرست در میان همه افراد وجود دارد که فلج مغزی باعث اختلال در یادگیری می شود. باید بگوییم که این باور اصلا درست نیست و هوش و استعداد تعداد زیادی از این کودکان بیشتر از حد متوسط است. در حال حاضر برخی از افرادی که دچار فلج مغزی هستند در مشاغلی مانند پزشکی، وکالت، معلمی و مواردی از این قبیل فعالیت دارند. در این اختلال آن قسمت از مغز که دچار آسیب دیدگی می ‌شود فقط بر کنترل حرکات بدن تاثیر می گذارد. با این حال برخی از کودکان دچار اختلال در یادگیری می ‌شوند که این مسئله به شرایط فرد بستگی دارد. در مراکز پزشکی این کودکان تحت بررسی قرار می گیرند تا اختلال یادگیری در آنها مشخص شود.

فلج مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟

در اکثر موارد تا زمانی که کودک به سن راه رفتن و حرف زدن نرسد مشکل و تشخیص داده نمی شود. در صورتی که والدین کودک به وجود مشکلاتی از قبیل عدم کنترل و هماهنگی عضلات کودک پی بردند می توانند به پزشک مراجعه کنند تا علت شک آنها بررسی شود. در این حالت پزشک بر اساس معاینات جسمانی، بررسی سابقه پزشکی کودک و تست حرکت عضلات می تواند وجود فلج مغزی را رد یا تایید کند. خاطر نشان می کنیم که فلج مغزی اختلالی نیست که بتوان آن را در یک روز تشخیص داد و معمولاً برای تشخیص این اختلال زمان لازم است البته فلج مغزی در نوزادان نارس زودتر از کودکان تشخیص داده می شود.

آیا می توان از بروز فلج مغزی جلوگیری کرد؟

فلج مغزی

در اکثر موارد نمی توان از فلج مغزی جلوگیری کرد زیرا هنوز علت اصلی بروز این مشکل مشخص نشده است. با این حال زنان باردار می توانند با رعایت چند مسئله ریسک بروز فلج مغزی را در فرزند خود کاهش دهند. افرادی که قصد بارداری دارند باید رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنند و در صورتی که یک بیماری خاص دارند باید مشکل آنها کاملاً تحت کنترل باشد. این افراد باید در دوران بارداری نیز از غذاهای سالم و ویتامین های ضروری استفاده کنند و از مصرف الکل و سیگار کشیدن خودداری نمایند. در هنگام زایمان در صورتی که جنین به موقع به دنیا نیاید در معرض خطر کمبود اکسیژن قرار می گیرد به همین دلیل در این شرایط انجام سزارین ضروری است.

چگونه می توان به درمان فلج مغزی پرداخت؟

در حال حاضر هیچ گونه روشی برای درمان فلج مغزی وجود ندارد اما برخی از روش‌ های درمانی می ‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کودکان کمک کنند. این روش ها می توانند در همه جنبه‌ های رشد کودک به او کمک نمایند. معمولا فرایند درمان کمی پس از تشخیص این اختلال شروع می شود و شامل گفتار درمانی و فیزیوتراپی است. پزشکان به کودکان برای راه رفتن، انجام حرکات کششی، غذا خوردن، آب خوردن، یادگیری و مواردی از این قبیل کمک می کند.

 

مترجم: لیلا عبدالملکی

منبع

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.