درمان ترس از فضای بسته

درمان ترس از هواپیما با واقعیت مجازی
0

آیا به ترس از فضای بسته دچار هستید؟

آیا تا به حال ترس از فضای بسته را تجربه کرده اید؟ آیا تا به حال شده است که سوار آسانسور شوید و بعد از بسته شدن درب آن، احساس خفگی کنید؟ یا در هنگام رانندگی در ماشین، وارد یک تونل با ترافیک سنگین شده باشید و احساس کنید که نمی توانید فضای بسته ماشین را تحمل کنید؟

ترس از فضای بسته
ترس از آسانسور

اگر چنین حالت هایی را تجربه کرده اید، احتمالا به ترس از فضای بسته دچار هستید. اگر مطلب را تا انتها بخوانید، به شما خواهم گفت که برای غلبه بر این ترس  چه باید بکنید.

 

ترس از فضای بسته چیست؟

ترس از فضای بسته که به نام کلاستروفوبیا یا تنگنا هراسی هم شناخته می شود، ترسی غیر عادی است که ممکن است در فضاهای بسته برای شما ایجاد شود. این ترس در میان 10% از افراد رایج است، اگرچه ممکن است بسیاری از افراد از آن آگاه نباشند.

فوبیای فضای بسته
ترس از فضای بسته

این احتمال وجود دارد که شما در هنگام سوار شدن به هواپیما دچار ترس یا تنگی نفس شده باشید و تصور کنید که به ترس از پرواز یا ترس از ارتفاع دچار هستید، ولی ممکن است دلیل آن ترس از فضای بسته باشد.

اگرچه این ترس ممکن است برای شما عادی باشد، اما اگر درمان نشود، می تواند زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد. شما نمی توانید همیشه از سوار شدن به آسانسور، وارد شدن به تونل، سوار شدن به مترو یا اتوبوس های تندرو اجتناب کنید. موقعیتی را تصور کنید که در محیط شلوغی قرار گرفته اید و افراد در فاصله بسیار نزدیک به شما قرار گرفته اند. این موقعیت می تواند برای شما فوبیای پرواز را ایجاد کند.

درمان ترس از فضای بسته
شلوغی مترو عامل ایجاد ترس از فضای بسته

 

علت ترس از فضای بسته چیست؟

عوامل مختلفی می توانند در شما ترس از فضای بسته ایجاد کنند. شناختن این عوامل می تواند به شما برای غلبه بر این ترس، کمک کند. اگر به یک مرکز مشاوره مراجعه کنید، روان درمانگرهای مجرب می توانند به شما کمک کنند تا دلیل ترس خود را پیدا کنید. پیدا کردن دلیل ترس از فضای بسته، مهم ترین قدم برای درمان آن است.

دلایل ژنتیکی

ژنتیک اولین متهمی است که می توان آن را در ایجاد این ترس مقصر دانست. بعضی از افراد به صورت ژنتیکی ترس های بیشتری را در زندگی خود تجربه می کنند.  اما به جز این، عوامل محیطی هم وجود دارند که ممکن است تنگنا هراسی را در شما ایجاد کنند.

تنگناهراسی درمان
ژنتیک عامل ایجاد کننده فوبیای فضای بسته

دلایل فیزیولوژیکی

آمیگدال (Amygdala) بخشی از مغز است که کنترل احساس ترس را در اختیار دارد. بعضی از افراد، آمیگدال کوچکتری دارند که این می تواند باعث  شود که ترس های بیشتری را در زندگی شان تجربه کنند.

ترس ازفضای بسته درمان
آمیگدال محل کنترل احساس ترس در مغز

دلایل خانوادگی

والدین یا اطرافیان شما می توانند ترس از فضای بسته را در شما القا کنند. اگر در کودکی شاهد رفتار توام با ترس در یکی از نزدیکان خود بوده اید، احتمالا این الگوی رفتاری در شما باقی مانده است.

دلایل محیطی

اگر در کودکی بر حسب تصادف در یک گنجه یا کمد دیواری گیر کرده باشید، قطعا احساس ترس زیادی را متحمل شده اید. این ترس می تواند در بزرگسالی هم همراه با شما باقی بماند.

غلبه بر ترس از فضای بسته
ترس از فضای بسته ناشی از ترس های کودکی

کودکی که مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته است، یا والدینش به عنوان تنبیه او را در اتاق تاریک یا انباری حبس می کردند، در بزرگسالی به فوبیای فضای بسته مبتلا می شود.

ترس از فضای بسته مقابله
ترس از فضای بسته ناشی از تنبیه کودک

به تجربیات دوران کودکی خود فکر کنید، آیا برای شما هم اتفاق افتاده است که در یک خیابان شلوغ، والدین خود را گم کرده باشید؟ در سنین کودکی بسیار بدیهی است که ترسیده باشید یا نتوانید مسیر درست خود را پیدا کنید.  این می تواند دلیلی برای  ترس از فضای بسته در بزرگسالی شود. چون احساس گیر افتادن در شرایط غیر قابل کنترل را به شما می دهد.

فوبیای فضا بسته یا تنگنا هراسی
گم شدن در خیابان عامل ایجاد فوبیای فضای بسته

 

در چه محیط هایی احساس ترس می کنید؟

  • یک اتاق کوچک بدون پنجره که می تواند سبب احساس خفگی شدید در شما شود.
  • سوار شدن به هواپیما که می تواند ترس از پرواز را هم در شما ایجاد کند.
  • ترس از سوار شدن به ماشین های کوچک به ویژه ماشین هایی که قفل مرکزی دارند.
  • ترس از سوار شدن به آسانسور

    ترس از آسانسور درمان
    ترس از آسانسور
  • ترس از محیط های شلوغ مثل مهمانی یا کنسرت
  • قرار گرفتن در اتاق پروی فروشگاه های لباس، کمد دیواری، اتاق های استراحت عمومی، سرویس های بهداشتی عمومی
  • قرار گرفتن در تونل ها، کارواش یا رانندگی در ترافیک سنگین
  • قرار گرفتن در یونیت دندان پزشکی که خود می تواند ترس از دندان پزشکی را هم برای شما ایجاد کند.

    ترس از فضای بسته درمان
    ترس از دندان پزشکی ناشی از ترس از فضای بسته
  • قرار گرفتن در محیط MRI یا CT اسکن

    فوبیای فضای بسته در MRI
    ترس از فضای بسته در محیط MRI
  • پوشیدن لباس های تنگ می تواند در بعضی از افراد احساس ترس ایجاد کند.

 

علائم ترس از فضای بسته چیست؟

وقتی در یک فضای بسته قرار می گیرید، ممکن است احساسات مختلفی را تجربه کنید. احساساتی مانند افزایش ضربان قلب، تنگی نفس یا تنفس کوتاه و منقطع، درد در ناحیه قفسه سینه، احساس سرگیجه، سردرد، بی حسی یا از حال رفتن، خشک شدن دهان و تهوع که علائم اولیه هستند.

علائم ثانویه ترس از فضای بسته چیست؟

بعضی از افراد در فضای بسته احساس می کنند که جهت ها و مکان خود را تشخیص نمی دهند، این افراد دچار حس سردرگمی شدیدی می شوند که می تواند قدرت فکر کردن و تصمیم گیری صحیح را از آن بگیرد. خود این موضوع می تواند ترس از فضای بسته را برای این افراد تشدید کند. بعضی از افراد ادعا می کنند که پلک آن ها به سرعت شروع به پریدن می کند.

 

برای غلبه بر تنگنا هراسی چه می کنید؟

اگر به ترس از فضای بسته دچار هستید، اولین واکنش شما این است که از حضور در این فضاها اجتناب می کنید. ممکن است از سوار شدن به هواپیما دوری کنید، به جای آسانسور از پله استفاده کنید، با مترو رفت و آمد نکنید، اما تصور کنید که در حال رانندگی هستید و در خیابان تصادفی اتفاق می افتد. این تصادف، یک ترافیک سنگین در خیابان ایجاد می کند. این ترافیک سنگین می تواند برای شما ترس شدیدی را ایجاد کند.

ترس از فضای بسته و فوبیا
استفاده از پله به جای آسانسور نشانه فوبیاست

در این شرایط شما به صورت ناخودآگاه به دنبال راه های خروج اضطراری می گردید و سعی می کنید که در نزدیکی این راه ها قرار بگیرید. یا اگر به ناچار در یک آسانسور سوار شوید، سعی می کنید حتما نزدیک به درب آسانسور بایستید تا بتوانید  به محض متوقف شدن آسانسور، محیط را ترک کنید. اما متاسفانه باید بگویم که  این امکان همیشه برای شما میسر نیست و شما در این شرایط ناچارید استرس شدیدی را تحمل کنید.

ترس از فضای بسته درمان
در فضای بسته به دنبال راه های خروجی می گردید

 

ترس از فضای بسته را چگونه تشخیص بدهید؟

گاهی ممکن است تشخیص ترس از فضای بسته خیلی آسان نباشد. معمولا بهترین روش برای تشخیص صحیح این موضوع، مراجعه به روان درمانگر است. یک روان درمانگر خوب به شما کمک می کند که هم دلیل ترس از فضای بسته خود را پیدا کنید و هم بتوانید آن را درمان کنید.

 

درمان تراس از فضای بسته چیست؟

درمان های رفتاری شناختی (CBT)

این درمان ها به شما یاد می دهد که چگونه رفتارهای منفی خودتان را کنترل کنید، درمانگر در این روش به شما می آموزد که چگونه احساسات و افکار منفی خود را بشناسید و آن ها را به رفتارها و احساسات مثبت تبدیل کنید. برای این درمان شما باید حداقل 20 جلسه به روان درمانگر خود مراجعه کنید تا بتوانید نتیجه مطلوب بگیرید.

درمان ترس از فضای بسته
درمان شناختی رفتاری برای غلبه بر ترس از فضای بسته

دارو درمانی

وقتی برای ترس های شدید خود به یک پزشک مراجعه می کنید، ممکن است برای شما داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی تجویز کند. این داروها می توانند به صورت موقت، علائم ترس و اضطراب شما را کاهش دهند اما این یک درمان موقتی است و شما برای غلبه بر ترس از فضای بسته، باید همیشه دارو مصرف کنید. مصرف این داروها به شدت اعتیاد آور است و در شما وابستگی ایجاد می کند.

هم چنین اثرات جانبی زیادی در نتیجه مصرف این داروها برای شما ایجاد می شود. داروهای Zoloft، Paxil و Lexapro داروهایی هستند که احتمالا پزشک برای غلبه بر ترس از فضای بسته برای شما تجویز کرده است. اما به شما پیشنهاد می کنم به جای دارو درمانی، از روش های ایمن تر و دائمی استفاده کنید.

بهترین درمان ترس از فضای بسته
درمان دارویی برای غلبه بر ترس از فضای بسته

Zoloft یکی از مرسوم ترین داروهای ضد اضطراب است که برای غلبه بر ترس از فضای بسته تجویز می شود. اما می تواند سرگیجه، بی خوابی، افزایش تعرق، کاهش اشتها، خواب آلودگی و لرزش را  در بدن شما ایجاد کند.

مواجهه درمانی

مواجهه درمانی یک روش معمول برای درمان انواع مختلف فوبیا از جمله فوبیای فضای بسته یا تنگنا هراسی است. ولی این روش محدودیت هایی هم دارد و برای همه افراد قابل استفاده نیست. بهتر است به چند تا از محدودیت های این روش اشاره کنم.

غلبه بر ترس از فضای بسته پیلوسکا
مواجهه درمانی برای غلبه بر ترس از فضای بسته

عدم تمایل بیمار برای شرکت در مواجهه درمانی

بعضی از بیماران (حدود 25%) از بیماران، از روبرو شدن با عامل ایجاد ترس ممانعت می کنند. اگر شما از این دسته افراد هستید، احتمالا باید به دنبال راه جایگزینی برای غلبه بر ترس خود از فضای بسته باشید.

در دسترس نبودن عامل ایجاد ترس از فضای بسته

در مواجهه درمانی، شما باید در محیطی قرار بگیرید که در شما ترس را القا می کند. محیط هایی مثل هواپیما، یا تونل. همیشه شرایط قرار گرفتن در این محیط ها برای شما و درمانگرتان فراهم نیست. برای حل این مشکل، در مواجهه درمانی از محیط های مشابه استفاده می شود که مسلما کارایی پایینی دارد.

ترس شدید از مواجهه درمانی

گاهی اوقات ممکن است شما در زمان مواجهه درمانی، دچار ترسی شدید شوید و این امر ممکن است آسیب های جدی روحی و ذهنی را به شما وارد کند.

 

راهکار قطعی و دائمی درمان ترس از فضای بسته چیست؟

پاسخ بسیار ساده است، واقعیت مجازی. واقعیت مجازی یک درمان قطعی و منحصر به فرد است، زیرا توانسته است بر بسیاری از محدودیت های روش مواجهه درمانی غلبه کند. در ادامه برای شما تعدادی از این برتری ها را خواهم گفت.

غلبه بر ترس از فضای بسته با واقعیت مجازی
واقعیت مجازی درمانی برای ترس از فضای بسته

درمان در محیط اختصاصی

درمان با واقعیت مجازی در یک محیط محافظت شده و خاص انجام می شود که می تواند برای هر فرد به طور اختصاصی طراحی شود. در این محیط شما می توانید تجربه حضور در فضاهای بسته را داشته باشید. این ترسناک به نظر می رسد، اما نگران نباشید. درمانگر در کنار شماست و هیچ خطری شما را تهدید نمی کند.

غلبه بر کلاستروفوبیا با واقعیت مجازی
درمان ترس از فضای بسته و واقعیت مجازی

درمان در شرایط کاملا کنترل شده

درمان با واقعیت مجازی یک جریان پیوسته و قابل تنظیم شدن است. شما می توانید مراحل مختلفی از مواجهه با فضای بسته را پشت سر بگذارید، بدون اینکه نگران غیر قابل کنترل بودن شرایط باشید.

درمان قطعی در محیط شبیه سازی شده

در واقعیت مجازی، فضای بسته که در شما ترس ایجاد می کند، کاملا شبیه سازی شده است. همین موضوع باعث می شود که کارایی روش درمانی برای شما بسیار بالا باشد. از طرفی چون این شرایط کاملا مشابه شرایط واقعی است، احتمال برگشت فوبیا در فضای واقعی برای شما بسیار کم است.

درمان قطعی در زمان کوتاه

درمان با واقعیت مجازی، زمان زیادی نمی خواهد. شما با حداکثر هشت جلسه درمانی و در طی یک ماه می توانید بر ترس خود از فضای بسته به راحتی غلبه کنید.

کلینیک تخصصی واقعیت مجازی پیلوسکا، جایی است  که این امکان را برای شما فراهم کرده است. روان درمانگرها و متخصصان مجرب در این کلینیک، به شما کمک می کنند که ترس از فضای بسته را برای همیشه درمان کنید.

اجازه بدهید راجع به آزمایشی که در اسپانیا روی درمان ترس از فضای بسته با واقعیت مجازی انجام شده است، به شما اطلاعاتی بدهم. یک خانم 43 ساله به بیمارستان مراجعه کرده بود و به پزشک خود از دردهای کمر گلایه می کرد. دردهایی که سه سال با او همراه بود اما او دیگر تحمل این درد را نداشت.

تعریف مسئله.

پزشک برای او عکسبرداری از کمر با MRI را تجویز کرد، اما ترس از فضای بسته در او آن قدر شدید بود که نمی توانست این آزمایش را انجام دهد.

بهترین مرکز درمان ترس از فضای بسته
ترس از فضای بسته در MRI

بنابراین به یک کلینیک تخصصی واقعیت مجازی ارجاع داده شد. وی در کلینیک تخصصی تحت درمان قرار گرفت تا بتواند تجربه حضور در فضای بسته را در محیط مجازی شبیه سازی شده پشت سر بگذارد و به این روش، بر فوبیای خود غلبه کند.

روش کار.

برای او هشت جلسه درمان با واقعیت مجازی در یک بازه سه هفته ای در نظر گرفته شد. هر جلسه 35-40 دقیقه طول می کشید، در هر جلسه، درمانگر به طور همزمان رفتارهای او را روی مانیتور بررسی می کرد تا بتواند شرایط را به خوبی تحت کنترل قرار دهد.

نتیجه گیری.

بعد از جلسه ششم، وی آماده بود که برای انجام تست MRI به بیمارستان مراجعه کند. وی ادعا می کرد که بدون ترس با این تجربه مواجه شده است و فراموش کرده است که زمانی از این دستگاه می ترسیده است.

اگر شما هم احساس می کنید که از حضور در فضای بسته می ترسید، قبل از اینکه این ترس آن قدر شدت پیدا کند که مشکلات زیادی برای شما ایجاد کند، در جهت درمان آن اقدام اساسی و صحیحی را انجام دهید.

منابع:

منبع 1

منبع 2

منبع 3

منبع 4

 منبع 5

منبع 6

نگارنده: سیمین معروف

منبع منبع 1 منبع 2 منبع 3

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.